40b

G[esù] M[aria] G[iuseppe] Fr[ancesco]

Carissimo Confratello

Non ripeto questo che già ho scritto nel foglio per il Fr. Girolamo perché la salute non me lo permette. Domandi dunque da lui e faccia sapere lui delle cose [della] M.I., che metto qua come risposta alla Sua lettera.

Io non posso dire niente di ufficiale, perché (come ho detto nel foglio a Fr. Girol[amo]) sono adesso, per la Volontà della nostra carissima e benignissima Mamma Immacolata, un semplice membro.

Riguardo dunque alla condizione del consenso del confessore, posso comunicare soltanto il fatto che dai secolari in Polonia questa condizione non si esige. Neppure la mettevamo quando si trattava dei Padri. Bisogna anche concedere, che, stampata la pagella, tutti [coloro] che compiscono le condizioni ivi indicate appartengono alla M.I. Dunque, strettamente parlando, è la consacrazione alla Madonna Immacolata (anche con atto interno) secondo lo spirito di M.I., cioè come strumento incondizionato e totale in vita, morte ed eternità, come la Sua proprietà, che costituisce l’essenza di M.I. La Sua medaglia è il segno esterno della consacrazione e fonte di tante grazie da Essa promesse. È dunque una parte integrante, non però essenziale, così che se mancano le medaglie, si fa a meno senza però troncare subito [la] M.I.

Anche l’iscrizione nel libro non figura come condizione, dunque strettamente parlando non è assolutamente necessaria, ma però si deve fare per avere evidenza e comodo nel reggere l’associazione. La giaculatoria e in genere i mezzi non sono la condizione sine qua non. Questo è finora; se poi nel concedere le indulgenze la Congregazione vorrà richiedere come condizione anche l’iscrizione o qualche altra cosa p. es. giaculatoria, allora chi non la osserverebbe non avrebbe parte nelle indulgenze.

Dunque, anche i chierici come gli altri fedeli possono (dicendo strettamente) appartenere alla M.I. senza il consenso del Confessore, ma saranno allora incapaci di vincere le avversità, le contraddizioni e diverse burrasche alle quali ogni opera di Dio era stata esposta. Se si troveranno de[gl]i uomini, del resto molto savi e santi, che però non saranno per loro i Superiori nel rispettivo foro (interno o esterno secondo i diversi atti) e questi uomini metteranno fuori la ragioni molto savie e sante in contrario, così che loro si persuaderanno; di più se troveranno difficoltà in ogni passo e continui fiaschi, quando ci perderanno voglia per tutto questo, allora non potranno resistere. Ci ho io anche de[gl]i esempi. Perché dove potrebbero allora trovare l’appoggio? Sola certezza, che non si appartiene alla M.I. per la propria volontà (volubile) e secondo la propria ragione (fallibile), ma secondo e per l’ubbidienza cieca è un fondamento incrollabile. Tutte le obiezioni e diversità potranno affliggere, ma non mai rompere. Solo l’ubbidienza contraria potrà cambiarci, ma anche allora non diremo mai di aver sbagliato facendo prima "si" e adesso "no", ma che prima era bene "si" perché così voleva Iddio e la Mamma e adesso è buono "no" per questa stessa ragione. Siamo strumenti nella mano dell’Immacolata, Essa dunque deve chiamarci. E la certezza possiamo avere solamente nella santa ubbidienza. Perciò, dico che [anche] senza questa condizione si può appartenere alla M.I., ma quelli che così appartengono non avranno tanta forza e pace quanto gli altri, che piuttosto entrano nel terzo grado di M.I., cioè in modo eroico.

Potrà dire al P. Rettore che io mi misi a piantare nei nostri Collegi [la] M.I., perché il R[everendissi]mo P. Generale privatamente ha detto a me quando ero a Roma di fondare M.I. (secondo il programma che benedisse) nei nostri Collegi (si parlava di tutto l’Ordine, perché in generale). Dunque io Gli comunico questo desiderio del R[everendissi]mo P. Generale.

Riguardo alla Confraternità di Parigi, questa si limita soltanto alla preghiera, [la] M.I. però, benché la usi l’arma come principale, ugualmente si mette in azione con tutti i mezzi permessi dalle circostanze, come p. es. da noi, in Polonia: dunque approfondire la scienza della religione in sé e fra gli altri, [con] libri, stampe, biblioteche, conferenze, discusioni, etc. I chierici si preparano a questo per mezzo delle collocuzioni apologetico-religiose (in Noviziato da noi si tratta l’ascetica) e i sacerdoti lavorano secondo la preparazione acquisita nel chiericato. Poi, noi ci consacriamo illimitatamente all’Immacolata e questo costituisce l’essenza di M.I.; nell’Asssociaz[ione] di Parigi questo non c’è. - Ogni nostra passione e l’azione, pensieri, parole, atti, vita, morte, eternità, tutti noi siamo sempre la proprietà irrevocabile (che dolcezza) dell’Immacolata Regina del cielo e della terra. Dunque, anche se non ci pensiamo (come piace a riflettere) Essa dirige ogni nostro atto e predispone tutte le circostanze, ripara le cadute e ci porta amorevolmente verso il cielo e per mezzo di noi si compiace di seminare buoni pensieri, affetti, esempi di salvare le anime e ricondurle al buon Gesù. - c’è dunque una bella differenza.

Ma la Volontà della nostra Mamma è lo stesso che la Volontà di Dio? Senza dubbio, ma (se si può dirlo) c’è qualche distinzione, cioè che la Mamma è lo strumento della Misericordia di Dio, non però della Giustizia. Il buon Dio, per non punirci, ci diede la Mamma per poter restringere quanto più la Sua Giustizia. Noi, dunque, consacrandoci ad Essa siamo anche, come Essa nella mano di Dio, così noi nella Sua immacolata mano gli strumenti della misericordia di Dio. L’ubbidienza è la Volontà di Dio, e per noi, di Dio per mezzo dell’Immacolata, cioè di Dio misericordioso.

Lasciamoci dunque guidare, siamo quieti, quieti, non pretendiamo di fare più di quello che vuole Essa, oppure più presto. Lasciamoci portare da Essa, Essa ci penserà a tutto, ci provvederà a tutti i nostri bisogni di anima e di corpo; ogni difficoltà, dispiacere diamo a Lei e confidiamo che ci penserà meglio di noi. Dunque pace, pace, molta pace nell’illimitata confidenza in Lei. Tutta [la] M.I. non l’abbiamo fatta noi e neppure noi la sappiamo o possiamo portare avanti. Se è la cosa della Mamma, gli ostacoli la faranno più forte, se poi no, cada pure; perché deve impicciare. Se anche la Mamma non volesse che [la] M.I. durasse più, ma si contentasse di quello che si è fatto finora, è Essa la nostra Signora, faccia come Le pare. Occupiamoci, ma non preoccupiamoci. Bisogna che le tribolazioni esterne ed interne, i fiaschi, la svogliatezza, la stanchezza, le derisioni, i rovesci e altre croci ci purifichino e ritemperino. Ci vuole molta pazienza anche con se stesso e perfino col buon Dio, che per amore ci prova.

Scrivete quanto più presto a fra Gârleanu di queste cose che sono scritte in questa lettera e potrebbero servirgli; specialmente che non si turbi, lasci tutto alla Mamma, perché noi tutti non facciamo da noi che rovinare. Io non gli scrivo, perché ammalatoe, come vedete, per francare una lettera ci vogliono 10 marche. Salutatemelo tanto tanto. - Preghi alla Mamma che anch,io mi converta.

Aff[ettuosissi]mo confratello

Massimiliano M-a Kolbe
M[inorum] C[onventualium] MI

[Przekład polski]

J[ezus] M[aryja] J[ózef] Fr[anciszek]

Drogi Współbracie

Nie powtarzam tego, o czym już pisałem na kartce do br. Girolamo [ 1 ] gdyż zdrowie mi na to nie pozwala. Zapytaj go więc i opowiedz mu o sprawach MI, które przedstawię tutaj w odpowiedzi na Twój list.

Nie mogę powiedzieć nic urzędowo, ponieważ (jak przedstawiłem w liście do br. Girolamo [ 2 ]) jestem teraz, z woli naszej najukochańszej i najdobrotliwszej Mamusi Niepokalanej, zwyczajnym członkiem.

Co do warunku zgody spowiednika mogę więc tylko zakomunikować fakt, że gdy chodzi o ludzi świeckich w Polsce warunek ten nie jest wymagany. Nawet go nie wysuwamy w odniesieniu do Ojców [ 3 ]. Trzeba również przyznać, że według drukowanego statutu ci wszyscy, którzy wypełnią wymienione tam warunki, należą do MI. Zatem, ściśle mówiąc, istotę MI [ 4 ] stanowi poświęcenie się Dziewicy Niepokalanej (choćby aktem wewnętrznym) według ducha MI, to jest jako narzędzie oddane bezwarunkowo i całkowicie w życiu, śmierci i wieczności na Jej własność. Jej medalik jest znakiem zewnętrznym poświęcenia i źródłem wielu łask przez Nią obiecanych. Jest zatem częścią integralną, ale nie istotną, dlatego jeśli brakuje medalików, można się bez nich obejść nie podcinając zaraz bytu MI.

Również wpisanie do księgi nie figuruje jako warunek, więc ściśle mówiąc nie jest bezwarunkowo konieczne, lecz powinno się to robić dla ewidencji i wygody w kierowaniu stowarzyszeniem. Akt strzelisty i w ogóle środki nie są warunkiem nieodzownym. Tak jest dotychczas; jeżeli potem przy udzielaniu odpustów Kongregacja będzie się domagać jako warunku również wpisu lub innych rzeczy, np. aktu strzelistego, wówczas kto tego nie zachowa, nie będzie miał udziału w odpustach.

Zatem również klerycy, jak i inni wierni mogą (ściśle mówiąc) należeć do MI bez zgody spowiednika, lecz będą wtedy niezdolni do pokonywania trudności, sprzeciwów i rozmaitych burz, na jakie każde dzieło Boże bywa wystawione. Jeśli się znajdą ludzie, zresztą bardzo mądrzy i święci, którzy jednak nie będą ich przełożonymi w odnośnym zakresie (wewnętrznym lub zewnętrznym stosownie do różnych aktów) i ci ludzie będą wysuwać racje bardzo mądre i święte w kierunku przeciwnym, tak że [ci klerycy] dadzą się im przekonać, tym bardziej, jeśli napotkają oni trudności na każdym kroku i ciągłe niepowodzenia, kiedy stracą chęć do tego wszystkiego, wówczas nie będą się mogli oprzeć. Mam na to przykłady. Dlatego gdzie mogliby wówczas szukać oparcia? Sama pewność, że do MI nie należy się z własnej woli (chwiejnej) i z własnego rozumowania (zawodnego), lecz według i ze ślepego posłuszeństwa, stanowi fundament niewzruszony.

Wszystkie zastrzeżenia i przeciwności mogą nas dręczyć, lecz nigdy nie mogą załamać. Tylko przeciwny rozkaz przełożonego może nas zmienić, lecz nawet wtedy nigdy nie powiemy, żeśmy się pomylili czyniąc przedtem "tak", a teraz "nie", lecz że najpierw było dobrze "tak", gdyż tak chciał Bóg i Mamusia, a teraz jest dobrze "nie" z tej samej przyczyny. Jesteśmy narzędziami w rękach Niepokalanej, więc Ona ma prawo nam rozkazywać. A pewność możemy mieć tylko [ 5 ] w świętym posłuszeństwie. Dlatego mówię, że [również] bez tego warunku można należeć do MI, lecz ci, którzy w ten sposób należą, nie będą mieć tyle siły i pokoju co inni, którzy raczej wstępują do trzeciego stopnia MI, to znaczy należą w sposób heroiczny.

Będziesz mógł powiedzieć O. Rektorowi [ 6 ] że zabrałem się do zakładania MI w naszych kolegiach, ponieważ Najprzewielebniejszy O. Generał [ 7 ] powiedział mi prywatnie, kiedy byłem w Rzymie, bym zakładał MI [ 8 ] (według programu, który pobłogosławił) w naszych kolegiach (mówiło się o całym Zakonie, ponieważ mówiło się ogólnie [o kolegiach]). Więc donoszę Mu o tym życzeniu Najprzewielebniejszego O. Generała.

Jeśli chodzi o bractwo paryskie [ 9 ] to ogranicza się ono tylko do modlitwy, natomiast MI, choć jej używa jako głównej broni, włącza się również do akcji przy użyciu wszystkich środków, na jakie pozwalają okoliczności, jak np. u nas w Polsce: pogłębianie wiedzy religijnej w sobie i innych przy pomocy książek, prasy, bibliotek, referatów, dyskusji itd. Klerycy przygotowują się do tego za pomocą rozmów apologetyczno-religijnych (u nas na nowicjacie chodzi o ascetykę), a kapłani pracują według przygotowania nabytego na klerykacie. Następnie my się poświęcamy Niepokalanej bezgranicznie i to stanowi istotę MI; w stowarzyszeniu paryskim tego nie ma. Wszelkie nasze doznania i działania, myśli, słowa, czyny, życie, śmierć, wieczność, my całkowicie jesteśmy zawsze własnością nieodwołalną (co za słodycz) Niepokalanej, Królowej nieba i ziemi. Zatem nawet, gdy nie myślimy o tym (jakże jednak miło zastanawiać się nad tym, Ona kieruje każdym naszym aktem i przygotowuje wszystkie okoliczności, naprawia upadki i prowadzi nas miłośnie do nieba, a przez nas raczy rozsiewać dobre myśli, uczucia, przykłady, by zbawiać dusze i prowadzić je do dobrego Jezusa. Istnieje więc duża różnica.

Lecz czy wola naszej Mamusi jest tym samym co Wola Boża? Bez wątpienia, ale (jeśli tak można powiedzieć) zachodzi pewna różnica, ta mianowicie, że Mamusia jest narzędziem miłosierdzia Bożego, a nie sprawiedliwości. By nas nie karać, dobry Bóg dał nam Mamusię, by mógł ograniczać jak najbardziej swoją sprawiedliwość. My więc przez poświęcenie się Jej jesteśmy narzędziami miłosierdzia Bożego w Jej niepokalanych dłoniach, tak jak Ona jest narzędziem [miłosierdzia] w ręku Boga. Posłuszeństwo jest Wolą Bożą, a dla nas [Wolą] Bożą przez Niepokalaną, tj. Boga miłosiernego.

Pozwólmy się więc prowadzić, bądźmy spokojni, spokojni, nie chciejmy robić więcej, aniżeli chce Ona, ani też szybciej. Pozwólmy się Jej prowadzić; Ona pomyśli o wszystkim, zaspokoi wszystkie nasze potrzeby duszy i ciała; wszystkie trudności, przykrości oddajmy Jej i zaufajmy, że Ona lepiej o nas się zatroszczy aniżeli my sami. A więc pokój, pokój, dużo pokoju w bezgranicznym zaufaniu Jej. Cała MI nie jest naszym dziełem i ani nawet nie umiemy i nie możemy jej prowadzić. Jeśli [MI] jest sprawą Mamusi, trudności wzmocnią ją tylko, jeśli nie, niech upada; po co ma zawadzać? Gdyby również Mamusia nie chciała, aby MI istniała dłużej, a zadowoliła się tym, czego dokonano dotąd, Ona jest naszą Panią, niech więc uczyni, jak się Jej podoba. Zajmujmy się [MI], ale nie przejmujmy się. Trzeba, aby trudności i przeciwności zewnętrzne i wewnętrzne, niepowodzenia [ 10 ], niechęci, znużenie, drwiny, nagany i inne krzyże oczyściły nas i zahartowały. Trzeba mieć dużo cierpliwości również wobec samego siebie i nawet wobec dobrego Boga, który z miłości nas doświadcza.

Napiszcie jak najprędzej do brata Gârleanu o tych rzeczach, które są napisane w tym liście, gdyż mogą mu się przydać; szczególnie dlatego, aby się nie niepokoił, zostawił wszystko Mamusi, ponieważ my wszyscy sami z siebie psujemy tylko robotę. Ja do niego nie piszę, ponieważ jestem chory i, jak widzicie, na ofrankowanie listu trzeba 10 marek. Pozdrówcie go ode mnie bardzo serdecznie. Pomódl się do Mamusi, bym i ja również się nawrócił.

Szczerze oddany współbrat

Maksymilian M-a Kolbe
franciszkanin MI