992
Ile jest działań w matematyce
Oryg.: rkps AN. Czternaście kart różnego formatu i różnego rodzaju papieru, jednostr. (karta 1, 2, 6, 7, 8, 10, 11, 12) lub dwustr. (karta 3, 4, 5, 9, 13, 14) zapis. Od drugiej karty zaczynają się wzory matematyczne, które poniżej zostały pominięte.
Jeszcze na ławie szkolnej słyszałem twierdzenie, że działań w matematyce jest "7 i tylko 7 i więcej być nie może" (poza różniczkami), a mianowicie: dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie, potęgowanie, pierwiastkowanie i logarytmy. Nie wydawało mi się jednak, by matematyka święciła w tym wypadku liczbę 7, kiedy w ogóle granice jej giną w nieskończoności. Podałem moje powody profesorowi, który na drugi dzień oświadczył: "działań jest dotąd 7". Było to przed 13 laty. Liczne inne zajęcia nie pozwoliły mi na głębsze opracowanie tej sprawy; niech więc przynajmniej kilka rysów podam.
Działaniem nazywam sposób łączenia i rozłączania ilości. Wobec czego nie mówię na razie o rachunku różniczkowym i całkowym i pomijam też logarytmowanie (i numerus).
Zacieśnię się więc do dodawania, mnożenia i potęgowania z jednej, a odejmowania, dzielenia i pierwiastkowania z drugiej strony.
Wglądając choćby pobieżnie tylko na stosunek tych działań przyszedłem do przekonania, że to nie wszystkie możliwe działania [...] [ 2 ].
[O. Maksymilian M-a Kolbe]
[ 1 ] Opracowanie tzw. traktatu matematycznego rozpoczął św. Maksymilian - jak sam pisze - w 13 lat po rozpoczęciu lub po zakończeniu nauki w szkole średniej, co przypada na lata 1919-1924. W pamiętniku 22 X 1919 pisze: "O. Prowincjał kazał mi zrobić doświadczenia fizyczne i traktat matematyczny" - zob. Pisma, 865, G. Liczne zajęcia nie pozwoliły na wykończenie tej pracy i rozwinięcie poruszonych myśli; niemniej mamy tu dowód matematycznych zainteresowań i abstrakcyjnej intuicji Autora - por. Pisma, 865, G, notatka z 5 XI tegoż roku.
[ 2 ] Następują wzory matematyczne, pisane na luźnych kartkach.