28h

Do koła MI w Międzynarodowym Kolegium Serafickim w Rzymie

Oryg.: rkps Archiwum Prowincji OO. Franciszkanów (OFMConv) w Padwie. Dwie karty dwustr. zapis. Fotokop.: AN.
Cracovia, 25 V 1920

Evv[iva] MI

Carissimi Commilites

Gran piacere mi fece la lettera del 2 V. Suppongo che venne compilata dal Segretario in nome dei M.I.; suppongo, perché nessuno si è espresso nella firma, ma la calligrafia pare che sia di fr. Paolo. (Da noi - in diverse società - c’è uso di mettere, nelle cose ufficiali, la firma del Preside e del Segretario; forse ci gioverebbe di adottarlo).

Riguardo ai 3 gradi, ho scritto qualche cosa a fr. Giovanni, cioè, che lo statuto approvato a Roma il 4 di aprile dell’anno scorso dal R[everendissi]mo P. Generale viene considerato come una norma generale ed anche sufficientemente concretata per il primo grado. I 3 gradi poi convengono nello statuto generale e distinguonsi specialmente esprimendo più distintamente C[apitolo] III § 2 (prima parte) dello statuto generale, cioè "Omnia legitima media secundum possibilitatem in diversitate status, conditionis et occasionis, quod zelo et prudentia uniuscuiusque commendatur". E così il grado primo si limita all’azione individuale; il secondo aggiunge la sociale ed il terzo, rompendo ogni limite, tende all’eroismo. - Lasciamo però, per adesso, stare quest’ultimo grado, benché chi si sente chiamato, può, dietro il consiglio del proprio direttore spirituale ed in modo da lui regolato, esercitarlo.

La pagella, che abbiamo fatto stampare in polacco, contiene il sufficiente per il primo grado, cioè lo statuto generale con qualche aggiunta spiegativa. Certamente la pagella polacca e la sua versione in latino [le] avete ricevute. Ad ogni modo aggiungo a questa lettera un,altra simile pagella (come se fosse fatta per fr. Giovanni). A Roma avete dei polacchi, che possono con viva voce dare le spiegazioni riguardo alla versione.

Si potrebbe, nella giaculatoria, aggiungere anche "per i raccomandati" intendendo quelli che raccomandano se o gli altri per es.: eretici, scismatici, increduli, etc. Queste raccomandazioni [le] chiamiamo, in Polonia, "le intenzioni", e scritte su pezzetti di carta, vengono in una busta collocati al piè dell’Immacolata.

E’molto raccomandabile la devozione delle 3 Ave mattina e sera per ringraziare Iddio pei doni della potenza, sapienza e misericordia concessi alla Madonna e per la grazia della perseveranza finale. Ci sono anche delle conversioni e sanazioni miracolose operate per questo mezzo.

Sarebbe molto bene di avere una rivista come organo del[la] M.I. In questa si potrebbe refutare le tendenze antireligiose che infestano i relativi paesi, accettare le difficoltà (almeno le più comuni) e pubblicare le loro soluzioni. Mettere anche delle raccomandazioni e poi relativi ringraziamenti all’Immacolata, ottenuta la conversione. - Per noi è questo per adesso abbastanza difficile per la mancanza della carta (che inoltre, quando c’è costa più di 100 volte tanto come di prima) e la enorme e sempre crescente carestia della stampa. - Credo che per loro in principio si troverebbe qualche posticino nel Fides o anche una bella rubrica nel bollettino parrocchiale ai SS. XII Apostoli. Inoltre non dimenticata ancora memoria della Accademia dell’Immacolata gioverebbe - credo - alla MI per i secolari in questa basilica.

Noi adesso stiamo formando una biblioteca. Abbiamo già più di 100 volumi ben scelti (per lo più di un carattere apologetico) e più di 150 piccoli libriccini (anche questi per lo più apologetici). Fra gli acattolici hanno ricevuto per leggere dei libri: un protestante, una scismatica, un giudeo, due giudee. - Pregate per la loro conversione.

Il secondo grado poi come dissi, si distingue con un,azione sociale, colle comuni forze nel pregare, combinare le cose da farsi e nell’operare. Perciò possiede uno statuto particolare che si fonda sul generale. Questo statuto è necessario per regolare gli atti comuni, fra i quali uno dei più importanti è la seduta, nella quale c’è l’occasione di comunicare le idee, discutere e determinare le cose da farsi o prepararsi, per mezzo delle conferenze e dei colloqui apologetici (e ascetici), a ribattere le accuse mosse contro la Santa Madre Chiesa ed illuminare gli erranti.

Si capisce che lo statuto particolare richiede, per stabilirsi e determinarsi in tutti i particolari, un po’ più di tempo e l’esperienza lo adatta ai diversi luoghi e condizioni. - Sarà anche diverso secondo le diverse condizioni, lo stato ed occasioni dei relativi membri.

Noi siamo adesso in 1325. Abbiamo delle difficoltà e de[gl]i scoraggiamenti da ogni parte da superare - ma ci pensi Essa.

Preghiamo "ad invicem" e raccomandiamo noi e la nostra missione all’Immacolata, che si degni Essa stessa far tutto, proprio tutto perché noi non sappiamo [fare] altro da noi stessi, che rovinare se stessi e gli altri e se c’è qualche cosa di buono ascrivere questo a noi stessi - insomma rubare.

Vostro nell’Immacolata Commiles

fr. Maximilianus M-a M.I.

[PS] Il bacio della mano al R[everendissi]mo P. Rettore.

Quali ordinazioni ci erano in questo periodo? Ci saranno dei nuovi sacerdoti? diaconi etc.

Saluti al Vicerettore.

Saluti al P. Stella, P. Domenico Neculaes (forse prepara la valigia).

Combinate e fate come credete più opportuno per la gloria dell’Immacolata, in quanto lo approveranno i relativi Superiori.

E’morto il Segretario della nostra Provincia P. M[aestro] Bernardo Kalisz - anche lui M.I. - ricordatelo nella Comunione "saltem semel".

Sono passati già un po’ dei giorni da quando ho cominciato [a] scrivere questa lettera e non trovo opportunità di finirla. E così il numero di M.I. crebbe fino a 1363.

Vi salutano i M.I. chierici di Cracovia.

Auguro la più copiosa benedizione dell’Immacolata al Preside fr. Giovanni, al Segretario e a tutti e singoli M.I. di Roma, che si possano preparare bene per la lotta coi nemici di Dio, dell’Immacolata, della Chiesa, del Papa e di tutte le anime.

Non vi scordate di me al piè dell’Immacolata.

[Przekład polski]

Kraków, 25 V 1920

Niech żyje MI

Drodzy Wspótrycerze

Wielką radość sprawił mi list z 2 V [1920]. Przypuszczam, że został ułożony przez sekretarza w imieniu członków MI; przypuszczam tak, ponieważ w miejscu przeznaczonym na podpis nikt nie umieścił swego nazwiska, lecz kaligrafia zdaje się być dziełem br. Paolo. (U nas - w różnych stowarzyszeniach - istnieje zwyczaj, że listy w sprawach urzędowych podpisuje prezes i sekretarz, może byłoby dobrze i nam [w MI] go zastosować).

W sprawie trzech stopni pisałem coś do br. Ioana [ 1 ], to jest, że statut zatwierdzonyw Rzymie 4 kwietnia ubiegłego roku przez Najprzewielebniejszego O. Generała [ 2 ] został uznany jako norma ogólna, a zarazem dostatecznie skonkretyzowana dla pierwszego stopnia. Trzy stopnie mieszczą się w statucie ogólnym i dają się wyszczególnić wówczas, gdy dokładniej wyrazimy [treść] rozdziału III § 2 (części pierwszej) statutu ogólnego, tj. "wszystkie godziwe środki, na jakie pozwalają stan, warunki i okoliczności, co zostawia się gorliwości i roztropności każdego". W ten sposób pierwszy stopień ogranicza się do akcji indywidualnej; drugi dołącza akcję zorganizowaną, a trzeci, łamiąc wszelkie ograniczenia, zmierza do heroizmu. Na razie pomijamy ostatni stopień, jakkolwiek ten, kto się czuje do niego wezwany, może go praktykować za radą swego kierownika duchowego w sposób przez niego określony.

Dyplomik, który wydaliśmy drukiem w języku polskim, zawiera to, co wystarcza dla pierwszego stopnia, to jest statut ogólny z dołączeniem pewnych wyjaśnień. Z pewnością otrzymaliście dyplomik polski i jego łacińską wersję. W każdym razie dołączam do tego listu inny podobny dyplomik (być może ułożony przez br. Ioana). W Rzymie macie Polaków, którzy ustnie mogą udzielić wyjaśnień w sprawie przekładu.

W akcie strzelistym można również dołączać "za poleconymi", mając na myśli samych polecających się albo polecanych przez innych, jak np. heretycy, schizmatycy, niewierzący itd. Te polecenia nazywamy w Polsce "intencjami". Intencje, spisane na kartkach, kładzie się w kopercie u stóp Niepokalanej.

Zaleca się "bardzo odmawianie trzech "Zdrowaś Maryjo" rano i wieczorem na podziękowanie Bogu za dary mocy, mądrości i miłosierdzia udzielone Matce Najświętszej i z prośbą o łaskę ostatecznego wytrwania. Są również nawrócenia i cudowne uzdrowienia osiągnięte przez tę praktykę.

Byłoby bardzo dobrze mieć jakieś czasopismo jako organ MI. Można by w nim zwalczać tendencje antyreligijne, jakie dręczą pewne kraje, podejmować pewne trudności (przynajmniej bardziej powszechne) i ogłaszać ich rozwiązanie. Zamieszczać również prośby o nawrócenia, a później odnośne podziękowania Niepokalanej za uzyskanie nawróceń. U nas jest to na razie dość trudne z powodu braku papieru (który jeśli jest zresztą, kosztuje sto razy więcej niż przedtem) oraz z powodu ogromnej i stale wzrastającej drożyzny druku. Sądzę, że na to znalazłby się na początek jakiś kącik w "Fides" [ 3 ] albo jakiś piękny dział w biuletynie parafialnym [bazyliki] Dwunastu Apostołów [ 4 ]. Ponadto niezapomnianej jeszcze pamięci Akademia Niepokalanej [ 5 ] pomogłaby - tak sądzę - MI laikatu w tej bazylice.

My teraz zakładamy bibliotekę. Mamy już ponad sto tomów doborowych (przeważnie dzieł o charakterze apologetycznym) i ponad 150 małych książeczek (również i te przeważnie apologetyczne). Spośród niekatolików książki do czytania otrzymali: protestant, schizmatyczka, żyd, dwie żydówki. - Módlcie się o ich nawrócenie.

Następnie drugi stopień, jak już powiedziałem, wyróżnia się akcją zorganizowaną nakładem wspólnych sił w modlitwie, w planowaniu spraw do wykonania i w działaniu. Dlatego posiada statut szczegółowy oparty na [statucie] ogólnym. Ten statut jest konieczny do załatwiania aktów wspólnych, wśród których jednym z najważniejszych jest posiedzenie, w czasie którego nadarza się okazja do wymiany myśli, do dyskusji i decyzji w sprawach, które winny być załatwione, do przygotowania się - poprzez referaty i rozmowy apologetyczne (oraz ascetyczne) - do odpierania zarzutów wysuwanych przeciwko Matce Kościołowi i do oświecania błądzących.

Rozumie się, że statut szczegółowy, w celu nadania mu ostatecznego kształtu i wykończenia we wszystkich szczegółach, wymaga nieco dłuższego czasu, a doświadczenie dostosuje go do różnych miejsc i warunków. - Będzie on nawet różny, zależnie od różnych warunków, stanu i okoliczności odnośnych członków.

Nas jest teraz 1325. Mamy do pokonania z każdej strony trudności i zniechęcenia, lecz Ona o nas myśli.

Módlmy się "nawzajem" i polecajmy siebie oraz naszą misję Niepokalanej, aby Ona sama raczyła wszystko robić, naprawdę wszystko, ponieważ my sami z siebie umiemy tylko doprowadzać do ruiny siebie i innych, oraz przypisywać sobie samym to, co jest w nas dobrego - to znaczy kraść.

Wasz w Niepokalanej Współrycerz

br. Maksymilian M-a MI

[PS] Ucałowanie rąk dla Najprzewielebniejszego O. Rektora [ 6 ].

Jakie święcenia odbyły się w tym okresie? Czy będą nowi kapłani, diakoni itd.?

Pozdrowienia dla Wicerektora [ 7 ].

Pozdrowienia dla O. Stelli [ 8 ] O. Dominika Neculaesa (może przygotowuje walizkę) [ 9 ].

Obmyślajcie i czyńcie, co uważacie za bardziej pożyteczne dla chwały Niepokalanej, o ile to zatwierdzą właściwi Przełożeni.

Zmarł sekretarz naszej Prowincji O. M[agister] Bernard Kalisz - również on [był członkiem] MI - wspomnijcie go podczas Komunii "przynajmniej raz".

Upłynęło już kilka dni od czasu, kiedy zacząłem pisać ten list i nie znajduję odpowiedniej chwili, aby go skończyć. Tymczasem ilość członków MI wzrosła aż do 1363.

Pozdrawiają Was klerycy MI z Krakowa.

Życzę jak najobfitszego błogosławieństwa Niepokalanej Prezesowi br. Ioanowi, Sekretarzowi i wszystkim poszczególnym członkom MI w Rzymie, aby się mogli dobrze przygotować do walki z nieprzyjaciółmi Boga, Niepokalanej, Kościoła, Ojca św. i wszystkich dusz.

Nie zapominajcie o mnie u stóp Niepokalanej.

[ 1 ] Może list z dnia 17 I 1920 - Pisma, 28a.

[ 2 ] O. Domenico Tavani.

[ 3 ] "Fides" - pismo Papieskiego Dzieła Ochrony Wiary w Rzymie (Pontificii Operis Praeservationis Fidei in Urbe), którego redaktorem był w latach 1910-1914 o. Stefano Ignudi - zob. "Comm. Ord." 42 (1945) 154.

[ 4 ] Parafia przy bazylice Dwunastu Apostołów istnieje od r. 1475.

[ 5 ] Papieska Akademia Niepokalanej - instytucja naukowa o kierunku maryjnym, założona w 1835 r., uznana za papieską w 1864 r., zreorganizowana przez papieża Benedykta XV w 1921 r. Siedziba mieści się w klasztorze franciszkańskim Dwunastu Apostołów w Rzymie.

[ 6 ] O. Stefano Ignudi.

[ 7 ] O. Bonaventury Mariniego.

[ 8 ] O. Domenico Stelli.

[ 9 ] Tj. może myśli o wyjeździe z Rzymu.