478

Do o. Domenico Tavaniego

Oryg.: ms Archiwum Kurii Generalnej OO. Franciszkanów (OFMConv) w Rzymie. Jedna karta jednostr. zapis. - Fotokop. AN.

Załącznik 1. Oryg.: ms Archiwum Kurii Generalnej OO. Franciszkanów (OFMConv) w Rzymie. Jedna karta jednostr. zapis. - Fotokop. AN.

Załącznik 2. Oryg.: ms Archiwum Kurii Generalnej OO. Franciszkanów (OFMConv) w Rzymie. Dwie karty jednostr. zapis. - Fotokop. AN.

Nagasaki 17 X 1933

G[esù] M[aria] G[iuseppe] F[rancesco]

Reverendissimo Padre Generale

L’Immacolata ci ha fatto arrivare già a Nagasaki; e ci siamo accinti al lavoro. Passando per le Indie ho celebrato la santa Messa nel porto ind[ian]o Bombay per il futuro Immaculatum Indico [!]. Ci ho la fiducia, che nonostante tutte le difficoltà l’Immacolata - se lo vorrà - farà vedere la Sua bontà e potenza, e nonostante tutte le difficoltà, in questo anno 75o dell’Apparizione in Lourdes, aprirà il Suo Immaculatum, anche per i poveri indiani. Ho scritto questo, che Lei mi ha detto in questa materia al P. Provinciale e spero, che lui troverà il modo di adempire la condizione apposita, cioè di non separare l’ammissione dall’occupazione.

Dall’esperienza e l’orientazione di finora mi pare, che non è così facile ottenere il convento come un territorio.

Riguardo al[la] M.I. (Militia Immaculatae) in Italia, ho parlato con diversi, che se ne occupano (PP. Pona, Bertolo, Bonfante, Abate, Stella, Sartorello, Moratti, Vivoda). Tutti sono d,accordo, che sarà meglio di fare per l’Italia (e l’emigrazione) un solo periodico, l’organo do M.I. ed un solo centro nazionale.

Riguardo alla persona del Direttore del centro italiano, tutti riconoscono lo zelo del P. Vivoda ed i frutti di finora. Qualcuno (P. Bressan) lo accusa un po’ d,imprudenza, ma insieme molto lo loda. P. Sartorello mi disse privatamente, che volentieri lo vedrebbe Vicerettore del Seminario Teologico d,Assisi, e che in questo uffizio avrebbe P. Vivoda molto tempo per bene adempire gli oblighi del Direttore nazionale. Ho dimendicato ancora di notare, che tutti i Padri convengono anche in questo, che un tale centro dovrebbe essere in qualche luogo, che non appartiene a nessuna delle provincie (interprovinciale). Allora Assisi o Roma. P. Abate preferisce Roma, me è molto occupato e non potrebbe più fortemente collaborare.

Mi pere dunque, che:

1) Dopo 16 anni d,esistenza della M.I. in Italia sarebbe già tempo d,istituire un centro nazionale per l’Italia e l’emigrazione italiana.

2) Sarà meglio d,istituirlo in qualche [luogo] interprovinciale.

3) P. Vivoda ha dato finora prova sufficiente del suo zelo verso la causa dell’Immacolata, e per primo ha cominciato l’organo della M.I. in Italia ("Il Cavaliere dell’Immacolata"). Credo dunque, che lui sarà più atto all’uffizio del Direttore nazionale.

4) Assisi forse sarebbe - almeno per adesso - un buon punto per un tale Centro nazionale, rimanendo Roma la Primaria mondiale. Tanto più, che e P. Sartorello sarebbe contento, e che nei casi più difficili, tali gravi Padri come P. Sartorello, P. Perrone, P. Stella, oppure anche P. Morariu, potrebbero servire al giovane P. Vivoda di consiglio.

5) Per la festa dell’Immacolata dell’anno presente, che è il 75o dall’Apparizione in Lourdes, sarebbe forse conveniente l’apertura della suddetta Direzione della M.I. per l’Italia e l’unico l’organo "Il Cavaliere dell’Immacolata".

Se non sarebbe anche bene, che Lei, scrivesse nel "Commentarium" una lettera nell’occasione del 75o dell’Apparizione in Lourdes, rilevando quel che Lei ha giustamente dichiarato nel Capitolo nostro provinciale, cioè che dobbiamo amare l’Immacolata quanto di più [è possibile] e questo amore quanto più propagare, appunto "quia Franciscani sumus". E, che l’avvicinarsi alla Madonna Immacolata non può essere di danno all’Ordine, ma di contrario l’alontanarsi da Essa.

Ci benedica

fr. Massimiliano M-a Kolbe

Nota: 2 annessi:

1) La preghiera di S. Francesco. Un vero atto di consacrazione.

2) "Consensus" nella causa delle Indie.

[1 annesso]

La prière "O Domina mea" de S. François d’Assise

O Domina mea, Sancta Maria, in tuam benedictam fidem ac singularem custodiam, et in sinum misericordiae tuae hodie, et quotidie, et in hora exitus mei, me totum commendo.

Omnem spem et consolationem meam, omnes angustias et miserias meas, vitam et finem vitae meae tibi committo, ut per tuam sanctissimam intercessionem, omnia mea dirigantur et disponantur opera secundum tuam tuique Filii voluntantem. Amen. (Cfr. "Domus propitiationis pauperum sive Patrocinium Mariae Deiparae", autore R. P. Francisco de Hondeghem, Bruxellis 1655, p. 327).

[2 annesso]

[Copia]

Ernakulam, 8 XII 1932,
in Festo Immaculatae Conceptionis

Rev[erendissi]mo Patri Cornelio Czupryk,
Ministro Provinciali Fratrum Minorum S. Francisci Conventualium
in Polonia
Lwów

Reverendissime et dilecte Pater

Periucundum mihi fuit litteras Reverentiae Vestrae die 13 Octobris labentis anni recipere, quibus, ad normam can. 497 § 1 C.I.C. Rev[erentia] Vestra expostulabat consensum meum pro erectione domus religiosae sui Ordinis in hac Archidioecesi Verapolitana. Re mature considerata, et audito etiam voto Consultorum Dioecesanorum, libenter et g rato animo, oblatis precibus annuens, ad Dei gloriam, et laudem semper Virginis Mariae Immaculatae animarumque salutem, per praesentes consensum in Domino praebeo propositae fundationi, servatis alias de iure servandis, precipue de beneplacito Apostolicae Sedis etiam obtinendo.

Ut iam Rev[erendo] P[atri] Mag[istro] Maximiliano Kolbe, qui ab hinc paucos menses me huc visitavit, gratum mihi fuit anticipare, ex parte Archidioecesis Communitati religiosae erigendae offero in usum et usumfructum campum mensurantem sex iugera (acres) paulo plus minusve, cum ecclesia ibi iam extante, in loco valde ameno, prope viam publicam, ad hanc Dioecesim pertinente et sex milliaria ab hac urbe Ernakulam distante. Si ita Rev[erentiae] Vestrae placeat contractus formalis cessionis praedicti campi in usum et usumfructum, cum conditionibus pro casu quo, futuro quodam tempore, quod Deus nolit, Communitas deberet dissolvi, poterit fieri quando Patres fundationi huic destinati huc perveniant cum instructionibus Rev[erentiae] Vestrae.

Non abs re erit etiam animadvertere, quod in eodem loco et prope supradictam Ecclesiam Archidioecesis habet parvam domum in qua fundatores possent temporaliter habitare et exinde personaliter dirigere et invigilare super opera constructionis Conventus.

Placet etiam Rev[erentiae] Vestrae notum facere quod in supera memorato loco habemus Institutionem quamdam parvam, nempe Orphanotrophium puerorum, in quo sunt circiter 30 orphani, qui tum litteras tum artem textilem etc. ibi discunt, et quorum intuitu praecipue ecclesiam supra memoratam ibi aedificavi. Si ergo postquam Communitas religiosa ibi erigatur Patres desiderent directionem et administrationem huiusmodi orphanotrophii sub se assumere, ut ita etiam Patres facilius uti possint labore illorum puerorum in sua typographia, quam forsan Patres intendent erigere pro publicatione in honorem Virginis Immaculatae, spero quod tota res faciliter poterit componi, Archidioecesi erogante debita subsidia pro sustentatione orphanorum.

Liceat tandem unum desiderium exprimere, ut nempe, si possibile sit, inter primos Patres, qui huic fundationi destinentur, adsit aliquis, qui linguam Anglicam iam calleat, ut facilius inde eis evadat statim suos labores incipere. Postea omnes debebunt discere linguam tum Anglicam tum vernaculam, nempe Malayalem.

Fiducia tota pro felici exitu propositi Rev[erentiae] Vestrae in valido reposita patrocinio piissimae Matris Mariae Immaculatae. Simulque festum Natalis Domini sanctum et iucundum et novum annum faustum prosperumque Rev[erentiae] Vestrae adpraecans sum.

Reverentiae Vestrae
humilis in Christo servus

Angelus Perez y Cecilia
Archiepiscopus Verapolitanus

[Przekład polski]

J[ezus] M[aryja] J[ózef] F[ranciszek]

Najprzewielebniejszy Ojcze Generale

Niepokalana przyprowadziła nas już do Nagasaki i już zabraliśmy się do pracy.

Przejeżdżając przez Indie odprawiłem Mszę św. w porcie indyjskim Bombaju w intencji przyszłego Niepokalanowa indyjskiego. Ufam, że pomimo wszystkich trudności Niepokalana, jeżeli tego zechce, okaże swą dobroć i potęgę i pomimo wszystkich trudności, w tym roku 75. od ukazania się w Lourdes, otworzy swój Niepokalanów również i dla biednych Hindusów. Napisałem w tej sprawie, tak jak Ojciec mi powiedział, do O. Prowincjała i mam nadzieję, że znajdzie on sposób na wypełnienie postawionego warunku, to jest, by nie oddzielać przyjęcia od objęcia [ 1 ].

Na podstawie dotychczasowego doświadczenia i obserwacji wydaje mi się, że łatwiej jest otrzymać terytorium niż klasztor.

Jeżeli chodzi o MI (Militia Immaculatae) we Włoszech, rozmawiałem z różnymi osobami, które się nią zajmują (ojcowie: Pona, Bertolo, Bonfante, Abate, Stella, Sartorello, Moratti, Vivoda). Wszyscy są zgodni, że lepiej będzie założyć dla Włoch (i dla emigracji) jedno tylko pismo, organ MI i tylko jedną centralę narodową.

Jeżeli zaś chodzi o osobę dyrektora centrali włoskiej, wszyscy uznają zapał i dotychczasowe wyniki o. Vivody. Ktoś wprawdzie (o. Bressan) zarzuca mu trochę nieroztropności, ale przy tym bardzo go chwali.

O. Sartorello powiedział mi prywatnie, że chętnie widziałby go wicerektorem Seminarium Teologicznego w Asyżu i że na tym stanowisku o. Vivoda miałby dużo czasu na dobre wypełnianie obowiązków dyrektora narodowego. Zapomniałem jeszcze zaznaczyć, że wszyscy ojcowie zgadzają się na to, że taka centrala powinna się znajdowaćw miejscowości nie należącej do żadnej prowincji (centrala międzyprowincjalna). A więc Asyż lub Rzym. O. Abate wolałby Rzym, ale sam jest bardzo zajęty i nie mógłby wydatnie współpracować.

Wydaje mi się więc, że:

1) Po 16 latach istnienia MI we Włoszech, byłby już czas ustanowić centralę narodową dla Włoch i emigracji włoskiej.

2) Będzie korzystniej utworzyć ją w jakiejś miejscowości nie należącej do żadnej prowincji.

3) O. Vivoda, jak do tej pory, dał dostateczne dowody swej gorliwości dla sprawy Niepokalanej i jako pierwszy rozpoczął wydawanie organu MI we Włoszech ("Il Cavaliere dell’Immacolata")2. Uważam więc, że on będzie najodpowiedniejszy na stanowisko dyrektora narodowego.

4) Asyż byłby może - przynajmniej obecnie - dobrym punktem na taką centralę narodową, podczas gdy w Rzymie pozostałaby prymaria światowa. I to tym bardziej, że i o. Sartorello byłby zadowolony i że w wypadkach trudniejszych młodemu o. Vivodzie mogliby służyć radą tak poważni ojcowie, jak o. Sartorello, o. Perrone, o. Stella, jak również o. Morariu.

5) Otwarcie powyższej centrali MI dla Włoch i wydawanie jedynego tylko organu "Il Cavaliere dell’Immacolata" byłoby może wskazane na święto Niepokalanej w tym właśnie roku, jako w 75. rocznicę objawień w Lourdes.

Czy nie byłoby też dobrze, gdyby Ojciec napisał do "Commentarium" list [ 3 ] z okazji 75. rocznicy objawienia w Lourdes, podkreślając to, co słusznie Ojciec powiedział na naszej kapitule prowincjalnej, mianowicie, że powinniśmy kochać Niepokalaną jak najbardziej i miłość tę jak najwięcej rozszerzać, właśnie dlatego "quia Franciscani sumus"? [ 4 ] I że to zbliżenie się do Niepokalanej nie może być uszczerbkiem dla Zakonu, ale raczej odwrotnie - byłoby szkodliwe oddalenie się od Niej.

Z prośbą o błogosławieństwo

br. Maksymilian M-a Kolbe

Uwaga: 2 załączniki:

1) Modlitwa św. Franciszka. Prawdziwy akt oddania się.

2) "Consensus" w sprawie Indii.

[Załącznik 1]

Modlitwa "O Pani moja" św. Franciszka z Asyżu

O Pani moja, święta Maryjo, oddaję się całkowicie Twojej błogosławionej opiece i szczególnej straży oraz pod skrzydła miłosierdzia Twego się powierzam dziś, codziennie i w godzinie zgonu mego.

Tobie poruczam całą nadzieję i pociechę moją, wszystkie kłopoty i nieszczęścia moje, życie i koniec życia mego, aby przez Twoje święte wstawiennictwo wszystkie sprawy moje kierowały się i układały zgodnie z wolą Twoją i Twojego Syna. Amen.

[Załącznik 2]

Kopia

Ernakulam, 8 XII 1932
W Święto Niepokalanego Poczęcia

Najprzewielebniejszemu Ojcu Kornelowi Czuprykowi,
Prowincjałowi Braci Mniejszych Konwentualnych
[OO. Franciszkanów] w Polsce
Lwów

Najprzewielebniejszy i Kochany Ojcze

Przyjemnie było mi otrzymać dnia 13 października bieżącego roku list Waszej Wielebności, w którym, stosownie do kan. 497 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego, Wasza Wielebność usilnie prosił o zgodę na erekcję domu zakonnego swego Zakonu w tej Archidiecezji Verapolitańskiej. Po dojrzałym namyśle i po wysłuchaniu również zdania Doradców Diecezjalnych, chętnie i uprzejmie przychylam się do przedstawionych próśb, na chwałę Bożą, ku czci Maryi Niepokalanej zawsze Dziewicy i dla zbawienia dusz, i tym listem wyrażam w Panu zgodę na proponowaną fundację, z zachowaniem odnośnych przepisów prawa, zwłaszcza co do uzyskania pozwolenia Stolicy Apostolskiej.

Jak już miałem przyjemność uprzednio zaznaczyć Wielebnemu O. Magistrowi Maksymilianowi Kolbemu, który mnie odwiedził tutaj przed kilkoma miesiącami, ze strony Archidiecezji ofiaruję mającej powstać Wspólnocie zakonnej na używanie i użytkowanie pole liczące mniej więcej sześć morgów (akrów) z istniejącym tam już kościołem w miejscu bardzo przyjemnym, blisko drogi publicznej, należącym do tej Diecezji i odległym 6 mil od miasta Ernakulam. Gdyby więc tak Waszej Wielebności odpowiadała formalna umowa [przyjęcia] wspomnianego gruntu w używanie i użytkowanie, z zastrzeżeniem na wypadek, gdyby kiedy w przyszłości, czego oby Bóg nie chciał, Wspólnota miała być rozwiązana, można będzie to zrobić [wtedy], kiedy Ojcowie przeznaczeni do tej Fundacji tu przybędą z instrukcjami Waszej Wielebności.

Nie od rzeczy będzie też zaznaczyć, że w tymże miejscu i w pobliżu wspomnianego kościoła, Archidiecezja posiada mały dom, w którym założyciele mogliby czasowo zamieszkać i stąd osobiście kierować i dozorować budowy Konwentu.

Chciałbym również powiadomić Waszą Wielebność, że w wyżej wspomnianym miejscu mamy pewną małą instytucję, mianowicie sierociniec dla chłopców, w którym znajduje się około 30 sierot, które pobierają naukę i uczą się rzemiosła tkackiego itd. Szczególnie ze względu na nich zbudowałem wyżej wspomniany kościół. Gdyby zatem, skoro Wspólnota zakonna tam powstanie, Ojcowie chcieli objąć kierownictwo i administrację tegoż sierocińca, aby w ten sposób móc łatwiej korzystać z pracy tych chłopców w swej drukarni, którą być może Ojcowie zamierzają założyć dla publikacji na cześć Dziewicy Niepokalanej, mam nadzieję, że całą sprawę łatwo da się załatwić, przy należnych subsydiach ze strony Archidiecezji na utrzymanie sierot.

Niech mi wolno będzie wyrazić jedno życzenie, aby mianowicie, jeżeli byłoby możliwe, między pierwszymi Ojcami, którzy będą przeznaczeni do tej fundacji, był ktoś, kto by już znał język angielski, aby łatwiej im było natychmiast swe prace rozpocząć. Później wszyscy będą musieli nauczyć się języka tak angielskiego jak miejscowego, mianowicie malajalam.

Cała nadzieja na szczęśliwy wynik projektu Waszej Wielebności złożona jest w potężnej opiece Najświętszej Matki Maryi Niepokalanej. Jednocześnie życzę Waszej Wielebności świętych i wesołych Świąt Bożego Narodzenia oraz szczęśliwego i pomyślnego Nowego Roku.

Uniżony sługa w Chrystusie
Waszej Wielebności

(-) Angelus Perez y Cecilia
Arcybiskup Verapolitański

[ 1 ] Zob. Pisma, 475.

[ 2 ] Zob. Pisma, 469, przyp. 2.

[ 3 ] Listu o. generała D. Tavaniego z okazji 75. rocznicy objawień w Lourdes "Commentarium Ordinis"z lat 1933-1934 nie zawiera, zatem do jego napisania musiało ostatecznie nie dojść.

[ 4 ] Ponieważ jesteśmy Franciszkanami.