562
Do o. Anzelma Kubita
J[ezus] M[aryja] J[ózef] F[ranciszek]
Najprzewielebniejszy Ojcze Prowincjale,
W sprawie poświecenia Zakonu Niepokalanej napisałem [ 1 ] do o. Pala, chociaż przyjazd jego na Kapituła Generalną nie jest jeszcze pewny, gdyż przedtem wypadnie tam Kapituła Prowincjalna.
Co do szczegółów, to nie mam tu pod ręką źródeł, by sięgnąć do dziejów, snuć nić tradycji lub cytować głosy filarów Zakonu. Pokrótce więc tylko kilka myśli rzucę.
Jako cel można by między innymi wskazać potrzebę odrodzenia Zakonu. Proste już porównanie tylko z liczebnością, zasięgiem pracy i ilością Braci wyniesionych na ołtarze choćby tylko u pokrewnych nam Bernardynów i Kapucynów (chociaż później od nas powstałych), aż krzyczy o konieczności gruntownego, szybkiego odrodzenia. - Nie pomoże tu wymówka, jaką słyszałem z gorliwych zresztą ust, że nasz Zakon stary i dlatego skarłowaciał, bo duch nie zna starości. Tylko oddalenie się od ideału z jednej strony i brak rzutkości w zastosowaniu się do zmieniających się warunków i okoliczności powodują osłabienie życia, żywotności, karłowacenie.
Do odrodzenia Zakonu nie wystarczą choćby najmądrzejsze przepisy, chociażby poparte i najsurowszymi karami. Tu trzeba łaski nadnaturalnej, uświęcenia zakonników. Ponieważ zaś Pośredniczką łask wszelkich jest Niepokalana, więc im kto bardziej do Niej się zbliży, tym bujniej duchowo żyć będzie. A najdoskonalszą chyba formą zbliżenia to poświęcenie się zupełne. - Stąd poświęcenie się Niepokalanej już nie tylko poszczególnych Braci, Klasztorów albo Prowincji nawet, ale Zakonu jako takiego, da Zakonowi jako takiemu odrodzenie. I dziś już tchnienie Niepokalanej dziwnie zaczyna ożywiać tych członków Zakonu, co się do Niej w szczególniejszy sposób zbliżyli.
Myśl coraz większego zbliżania się do Niepokalanej wskazała też wyraźnie Kapituła Generalna z 1719 roku: "futurum, ut in Ordine nostro erga eandem Deiparam, eiusque Immaculatae Conceptionis Mysterium, pietas, et religio in dies fervescat, et augeatur" [ 2 ].
Formuła mogłaby być też taka jak w MI z zastosowaniem do "ens morale" [ 3 ], jakim będzie Zakon, np.: "Immaculata ooeli et terrae Regina, refugium peccatorum et Mater nostra amorosissima, Tu, cui Deus totum ordinem misericordiae committere voluit. Nos Fratres Minores Conventuales, indigni peccatores, ad pedes Tuos nos provolvimus suppliciter petentes, ut Ordinem nostrum totus et totalitar tamquam ram et proprietatem Suam assumere ac cum ec ac cum omnibus et singulis nobis eius sodalibus, quidquid Tibi magis placet, facere digneris. Utaris etiam, si hoc Tibi placet, Ordine nostro toto et totaliter ad hoc quod de Te dictcum est «Ipsa conteret caput tuum» [Rdz 3,15] et «Cunctas haereses Sola interemisti in universo mundo» [ 4 ] exequendum, ut in Tua Immaculata et misericordissima manu aptum sit instrumentum ad gloriam Tuam in tot deviatis et tepidis animis introducendam, et quam maxitae augmentandam et ita dulcissimum regnum S[acratissi]mi Cordia Iesu quam maxime extendendum, ubi enim Tu intras, ibi et gratiam conversionis et sanctificationis impetras, per Tuas enim manus omnes ad nos gratiae ex Corde S[acratissi]mo Iesu perveniunt" [ 5 ].
Formuła ta wskazuje też stosunek do Najśw[iętszego] Serca Pana Jezusa, czyli jako środek do łatwiejszego i doskonalszego osiągnięcia celu: "ad... ita dulcissimum regnum SSmi Cordis Iesu quam maxime extendendum" [ 6 ]. Dyplomik [MI] też mówi w uwadze 2: "miłość ku Przenajświętszemu Sercu Pana Jezusa, aby jak najwięcej dusz z Nim przez Niepokalaną połączyć, jest naszym jedynym bodźcem".
Ostatnie zapytanie: Jak się ma odbywać? Możliwie in communi [ 7 ] w każdym konwencie w dzień Niepokalanego Poczęcia niechajby było odnowienie tego aktu.
Te kilka myśli tylko posyłam jako odpowiedź na list O. Prowincjała z 28 V 1935.
Z prośbą o serafickie błogosławieństwo
w św. O. Franciszku
br. Maksymilian M-a Kolbe [ 8 ]
[ 1 ] Zob. Pisma, 556.
[ 2 ] "Aby w naszym Zakonie z dnia na dzień coraz bardziej rozpalała się i wzrastała miłość i nabożeństwo do tejże Bogarodzicy i do tajemnicy Niepokalanego Poczęcia".
[ 3 ] Bytu moralnego.
[ 4 ] Przedsoborowe oficjum o Najświętszej Maryi Pannie.
[ 5 ] [Przekład polski] "O Niepokalana, nieba i ziemi Królowo, Ucieczko grzesznych i Matko nasza najmiłościwsza, Ty, której Bóg cały porządek miłosierdzia powierzyć raczył, my Bracia Mniejsi Konwentualni, niegodni grzesznicy, rzucamy się do stóp Twoich, kornie błagając, abyś nasz Zakon cały i zupełnie za rzecz i własność swoją przyjąć raczyła i uczyniła z nim i z nami wszystkimi i z poszczególnymi jego członkami, cokolwiek Ci się podoba. Użyj także, jeżeli zechcesz, cały nasz Zakon bez żadnego zastrzeżenia do dokonania tego, co o Tobie powiedziano: «Ona zetrze głowę twoją» [Rdz 3,15], jako też: «Wszystkie herezje samaś zniszczyła na całym świecie» [Oficjum o NMP], aby w Twoich niepokalanych i najmiłościwszych rękach stał się użytecznym narzędziem do zaszczepienia Twej chwaływ tylu zbłąkanych i obojętnych duszach, a w ten sposób do jak największego rozszerzenia błogiego Królestwa Najświętszego Serca Jezusowego, albowiem gdzie Ty wejdziesz, tam łaskę nawrócenia i uświęcenia wypraszasz, przez Twoje bowiem ręce wszelkie łaski z Najsłodszego Serca Jezusowego na nas spływają".
Kapituła Generalna OO. Franciszkanów w 1936 r. ustaliła następującą formułę poświęcenia się Zakonu NMP Niepokalanej w dniu 8 XII 1936:
"O beatissima Virgo Maria Immaculata, Mater Dei et Mater nostra amabilis, Regina Ordinis Minorum, ad pedes Tuos provoluti, coram tota Curia Coelitum, nosmetipsos, Fratres Minores S. Francisci Conventuales, Tibi et dilectissimo Filio Tuo, Domino nostro Iesu Christo, devovemus et consecramus.
O Mater et Regina nostra, Tibi et Filio Tuo dedicamus et consecramus totum Seraphicum Ordinem nostrum: superiores et subditos, fratres omnes, sive sacerdotes sive clericos sive laicos, necnon omnes postulantes et probandos; seminaria et collegia Ordinis eorumque rectores, magistros, lectores et alumnos; Missiones Ordinis nostri, sive internas sive exteras, et omnes missionarios; omnes provincias, conventus, ecclesias, paroecias, congregationes tertiariorum, sive regularium sive saecularium, et omnes animas curae nostrae commissas ad salutem.
O Regina Apostolorum, o Regina Minorum, quae Dominum portasti Creatorem mundi et genuisti qui Te fecit et in aeternum permanes Virgo, cui omnipotens et misericors Deus de Ara Crucis omnes animas concredidit salvandas, quae cunctas haereses sola interemisti in universo mundo, accipe nos filios et servos Tuos in Apostolatum pro gloria Dei, pro aeterna salute animarum, pro dilatatione et prosperitate Sanctae Matris Ecclesiae, ut Regnum dilectissimi Filii Tui, Domini nostri Iesu Christi, diffundatur a mari usque ad mare, et a flumine usque ad terminos orbis terrarum, et sciant omnes populi quia non est Deus nisi Deus noster.
Sancta Maria, Mater Dei, ora pro nobis peccatoribus nunc et in hora mortis nostrae. Amen".
[Przekład polski] "O Niepokalana, Najświętsza Maryjo Panno, Matko Boża i Matko nasza, Królowo Zakonu Serafickiego, u stóp Twoich klęcząc, wobec całego Dworu niebieskiego my synowie św. Franciszka, Bracia Mniejsi Konwentualni, oddajemy się i poświęcamy Tobie i najukochańszemu Synowi Twemu Jezusowi Chrystusowi, Panu naszemu.
O Matko i Królowo nasza, Tobie i Synowi Twemu oddajemy i poświęcamy cały nasz Zakon Seraficki: przełożonych i podwładnych, wszystkich Współbraci i kapłanów i kleryków i braci, wszystkich p ostulantów i kandydatów; zakonne seminaria i kolegia, ich rektorów, mistrzów, nauczycieli i wychowanków; Misje naszego Zakonu tak zagraniczne jak i wewnętrzne oraz wszystkich misjonarzy; wszystkie prowincje, konwenty, kościoły, parafie, kongregacje tercjarskie tak zakonne jak i świeckie i zbawienie dusz wszystkich naszej pieczy powierzonych.
O Królowo Apostołów, Królowo Zakonu Serafickiego, która nosiłaś Stworzyciela świata i porodziłaś Tego, który Cię stworzył i na wieki zostajesz Dziewicą, której wszechmocny i miłościwy Bóg z krzyża zbawienie wszystkich dusz poruczył, któraś sama zniszczyła wszystkie herezje na całym świecie, przyjmij nas synów i sługi swoje do pracy nad szerzeniem chwały Bożej, zbawieniem wiecznym dusz, rozwojem i pomyślnością świętej Matki Kościoła, aby Królestwo najdroższego Syna Twego Pana naszego Jezusa Chrystusa rozkrzewiło się od morza do morza i od rzek aż do krańców ziemi i by wszystkie narody poznały, że nie ma innego Boga, tylko nasz Bóg.
Święta Maryjo, Matko Boża módl się za nami grzesznymi teraz i w godzinę śmierci naszej. Amen".
Poświęcenie Zakonu należy corocznie w dniu 8 XII odnawiać według powyższej formy.
Tekst formuły podaje "Comm. Ord." 33 (1936) 348. Powyższe oficjalne polskie tłumaczenie znajduje się w "Wiad. z Prow." 6 (1936) 82.
[ 6 ] "[...] w ten sposób do ja k n ajwię ks z eg o rozszerzenia błogiego Królestwa Najświętszego Serca Jezusowego".
[ 7 ] Wspólnie.
[ 8 ] Podpis własnoręczny.